“Dünyada İz Bırakan Kemancılardan Biri Olacağım”

Genç yaşına rağmen uluslararası kazandığı ödüllerle öne çıkan keman sanatçısı Naz İrem Türkmen Haberes Dergisi’nin 49'uncu sayısına konuk oldu.

Münih Müzik ve Sahne Sanatları Konservatuarı’nda çalışmalarına başarıyla devam eden Türkmen, Genel Yayın Yönetmenimiz Ayhan Aydıner’e hayallerini anlattı. 18 yaşındaki büyük yetenek Türkmen; “Dünyada iz bırakan kemancılardan biri olacağım” dedi.

Kemana 3 yaşında başladınız. Keman seçmenizdeki etken neydi? Hangi ünlü hocalardan eğitim aldınız?

2.5 yaşında gitmiş olduğum bir konserde, izlediğim solist kemancıdan çok etkilenmiştim. Bu konser sonrası evde ısrarla keman çalmak istediğimi söyleyip, anneme 1/16 ölçülerdeki ilk kemanımı aldırdım. Annem yaşım küçük olduğu için o yıllarda bana keman dersi aldırmadı. 7 yaşında kemana konservatuarda resmi olarak başlayana kadar resmi bir keman eğitimi almadım ama her zaman müzik enstrümanı olarak keman üzerine eğitim almak istedim. O yıllarda kemanın sesi benim için tüm müzik enstrümanlarından daha güzeldi. İstanbul Devlet Konservatuarında 7 yaşında keman derslerime Doç. Aslı Erdal ile başladım. Daha sonra özel olarak Dania Kainova ve Muhammedjan Turdiev ile çalıştım. 14 yaşındayken Münih Müzik ve Sahne Sanatları Üniversitesinde genç kısmında da keman bölümüne kabul edildim ve Prof. Sonja Korkeala’nın öğrencisi oldum. Halen Münih Müzik ve Sahne Sanatları Konservatuarı’nda Prof. Sonja Korkeala ve özel olarak Muhammedjan Turdiev ile keman çalışmalarıma devam etmekteyim. Prof. Boris Kushnir, Prof. Dora Schwarzberg, Prof. Paul Roczek, Kirill Troussov, Itzhak Rashovsky, Nora Chastain, Ellen Jewett gibi keman hocalarının ustalık keman kurslarına katıldım.

Beş kuşak sanatçı bir aileden geliyorsunuz. Keman konusundaki üstün yeteneğinizi aileniz mi keşfetti?

Annem konservatuar klarinet, teyzem keman bölümü mezunu. Dedem uzun yıllar yan flüt eğitimi alıp, Ankara Devlet Opera ve Balesi’nde bir süre flüt çalmış. Dedemin babası 40 yıl İstanbul Senfoni orkestrasına başkemancılık yapmış. Dedemin annesi Sabire Kakıcı Türkiye’de yan flüt çalan ilk bayan flüt sanatçısı olmuş. Dedemin dedesi de yan flüt, dedemin annesi de piyano çalarmış. Annem ve teyzem ben 2 yaşındayken müzik kulağımı bakıp, müzikteki sesleri ve 4’lü 5’li akorlardaki sesleri doğru olarak duyabildiğimi test etmişler. Teyzem keman öğretmeni olduğu için ben 3 yaşındayken fiziksel yapımın da kemana uygun olduğunu ve kemanı kolaylıkla öğrenebildiğimi test etmiş. Dedem de hayattayken bana her zaman, verdiği olumlu geri bildirimlerle keman çalışmalarımda destek oldu.

 İlk kemana dokunduğun anı hatırlıyor musun? Klasik müziğe olan ilginiz nasıl başladı?

İlk olarak kemana, annemin bana aldığı 1/16 ölçülerindeki kemanda dokundum. Daha sonra 6 yaşımda konservatuardaki ilk keman dersimden sonra Büyükada’da ormana çıkıp, “Daha Dün Annemizin” gibi basit melodileri kulaktan çaldığımı hatırlıyorum. O yıllarda henüz çok küçük olduğum için kemanı çalarken aynı zamanda eğlence peşindeydim. Kemanı yerde sırt üstü yatıp çalışır, bazen eğlencesine oturup gitar gibi tutarak da çalardım. Keman dersi dışında kulağımdaki melodileri eğlencesine kemanımla çalardım. Bizim evimizde, dedemin evinde, teyzemin evinde her zaman klasik müzik vardı. Annem beni 2 yaşından itibaren klarnet çalarak yer aldığı konserlere, konser öncesi provalarına ya da teyzemin kemancı olarak yer aldığı konserlere götürürdü. Dedemin evinde sık sık televizyonda klasik müzik konserleri dinlerdim. Bu yaşlardan itibaren sıkça klasik müzik dinlemeye ve klasik müziği sevmeye başladım.

Matematik ve Fizik alanlarında da çok başarılısınız.  Bu alandaki başarılarınızın müzik yeteneğine katkıları nelerdir?

Matematik ve Fizik kuralları kullanarak yapmış olduğum projemde çalmış olduğum bazı keman parçalarımı nota gösterimi olmadan matematik ve fizik formülleri ile yazdım. Bu projem Ortaokulları arası Cahit Arf Matematik yarışmasında ikinci oldu ve TÜBİTAK Bölge sergisinde sergilendi. Johann Sebastian Bach gibi pek çok iyi müzisyenin matematik ile ilgilendiğini okumuştum. Matematik ve Fizik alanlarını çok seviyorum. Ancak bu alandaki çalışmalarımın müzik yeteneğine katkısı olduğu konusunda henüz bir ispatım bulunmuyor. Keman çalma yeteneği ve arasında kesin denilebilecek doğru orantı olduğunu düşünmüyorum.

 Hangi bestekarın keman sonatlarını beğeniyorsunuz? Çalarken sizi mutlu eden sonatlar neler?

Keman sonatlarını beğendiğim birden fazla besteci bulunuyor. Aslında şu ana kadar çalıp da sonatını beğenmediğim bir besteci olmadı. Her bestecinin müziğinde farklı güzellikler, renkler bulunuyor. Beethoven, Mozart, Bach, Grieg, Debussy, Franck gibi farklı bestecilerin keman sonatlarını çaldım. Hepsini çok beğenerek çaldım.

 300 yıllık bir kemanı çaldınız. İlerde hangi kemana sahip olmayı istersin?

Sayın Güher ve Süher Pekinel’in Dünya Sahnelerinde Genç Müzisyenler Sistemine seçildikten sonra, onların desteği ile kiralanmış 300 yıllık bir kemanı 3 yıl süre ile çaldım. Pandemi ile birlikte Tüpraş maddi desteğini bu projeden çektiği için kemanı iade ederek, kendime Almanya’dan 2 yıllık modern bir keman satın aldım. İlerde tekrar eski, güzel sesi olan bir İtalyan kemanına sahip olmayı isterim. Yapacağım Matura tezimde de eski ve yeni kemanların ses renklerindeki farkı stüdyo ortamında inceleyerek, bu inceleme sonuçlarını yazacağım.

 

Kemanın ve konserlerde yaşadığın ilginç bir anın var mı?

Piyanist arkadaşım ile verdiğim bir konserde hazırlanmış olduğumuz programdaki notaları arkadaşım evde unuttuğunu fark edince, sahnede anons yaparak piyanist arkadaşımın eşliğini ezbere bildiği farklı parçalar çaldık.

İdölünüz var mı? En çok beğendiğin, kendine örnek aldığın Türk ve yabancı keman virtüözleri kimler? Ve neden?

Türk keman virtüözlerinden Ayla Erduran’ı, yabancı keman virtüözlerinden Jascha Heifetz, Josef Hassid, David Oistrakh’ı beğeniyorum. Bu kemancıların hem teknik alanda meziyetleri, hem müzikaliteleri beni çok etkiliyor.

En çok beğendiğin bestekar kim?

Beğendiğim birden fazla bestekar bulunuyor. Barok, Klasik, Romantik, Modern dönemden halen tüm Dünya’da eserleri çalınmakta olan tüm bestekarları çok beğeniyorum. Bu bestekarların tümünü çok beğenmeme rağmen, konserlerimde Romantik dönemden eserler çalmayı seviyorum.

Geçtiğimiz günlerde Eskişehir’de konser verdiniz. Eskişehir Senfoni Orkestrasını nasıl buldunuz? Eskişehir’i kent olarak beğendiniz mi?

Eskişehir Orkestrasının Şefi sayın Ender Sakpınar harika bir müzisyen, şef ve insan. Kendisinin bu özellikleri sayesinde yönettiği orkestradaki tüm müzisyenler de enstrümanlarına çok hakim. Takım olarak her an birbirlerini destekleyen, entonasyon, tını olarak çok uyumlu ve bu özelikleri sonucu da ortaya harika bir müzik çıkartan bir orkestra. Eskişehir’i çok beğendim; masal şehri gibi. Eskişehir, ülkemizin örnek şehirlerinden birini oluşturmuş. İçerisinde tertemiz Porsuk çayı akıyor. Porsuk çayında kano ile gezebiliyorsunuz. Kentpark, Sazova parkı gibi yemyeşil, büyük bakımlı, içinde Masal şatosu, Uzay Evi, Bilim Deney Merkezi, Hayvanat Bahçesi, yapay kumsal ve göl gibi birçok aktiviteleri yer alan iki parkı mevcut. Odunpazarı Evleri son derece güzel restore edilmiş. Odunpazarı evlerinin bulunduğu kısımda Modern Müze, Cam Sanatları Müzesi, Hamam Müzesi gibi çok sayıda müze mevcut. Eskişehir Anadolu Üniversitesinin bulunduğu kampüs çok büyük ve bakımlı. Şehrin birçok noktasına tramvay ile kolaylıkla ulaşılabiliyor.

İlk ödülünüzü kaç yaşında aldınız? Bugüne kadar aldığınız ödüller hakkında bilgi verir misiniz?

İlk ödülümü 9 yaşındayken katıldığım bir İnternet yarışmasında aldım. Aşağıdaki katılmış olduğum bazı yarışmalardaki ödüllerle ilgili bilgiler yer alıyor.

Ohrid Pearls Uluslararası Keman Yarışması D kategorisi ikincilik ödülü	2022	Makedonya
12. Grumiaux Uluslarası Keman Yarışmasında birincilik ödülü	2019	Brüksel
2. Ilona Feher Uluslararası Keman Yarışmasında Prix d’excellence ödülü	2018	Macaristan
Odessa International Violin Competition – 17 yaş altı Junior Categori Grand Prize ve Special   Prize for Exceptional Artists Personality ödülü	2018	Ukrayna
“VIII. Uluslararası Musican Fireworks in Baden-Württemberg yarışmasında Absolute 1. lik ödülü	2018	Almanya
Albena’da V. Uluslararası “Heirs of Orpheues” Müzik yarışmasında 1. lik ödülü”	2017	Bulgaristan
“Anton Rubinstein” keman yarışmasında, “En iyi Barok sonat yorumu ödülü”	2017	Almanya
14. Uluslararası Bağımsız Müzik Yarışması "Individualist 1. lik ödülü”	2016	Ukrayna
Salzburg “Grand Prize Virtuose Yarışması 1. lik ödülü	2016	Avusturya
Sırbistan Müzik Pedagogları tarafından düzenlenen “Uluslararası Internet Music Yarışması 1. lik ödülü”	2016	Sırbistan

Bir keman virtüözü olarak gelmeyi hayal ettiğin nokta ne?

Gelmeyi hayal ettiğim nokta Dünya’da iz bırakan kemancılardan biri olmak.

Müziğe karşı yetenekli, çocuk ve gençlere neyi tavsiye edersin?

Müziğe karşı yetenekli çocuk ve gençlere tavsiyem, müzikle ilgili kariyer yapmayı hedefliyorlarsa sevdikleri müzik branşını seçip düzenli çalışmaları.