Gaz Hidratlar (Metan Hidratlar); gaz moleküllerinin su molekülleri tarafından bir kafes yapı içerisine hapsedilmesiyle oluşan buza benzeyen kristalin katılardır. Yüksek basınç ve düşük sıcaklık koşulları altında deniz tabanında veya deniz yamaçlarında 2000-3000 metre derinlikte oluşurlar ve genellikle doğalgazın ana bileşeni olan metan gazı içerirler. Su molekülleri metan moleküllerini çevreler ve metan molekülleri bu kafes içerişine hapsolarak gaz hidratları meydana getirir. Gaz hidratlar içerdikleri büyük metan hacmi nedeniyle yakın geleceğin enerji kaynağıdır. Standart halde 1 metreküp hidrat 164 metreküp metan gazı ve 0.8 metreküp su içerir.
Bu konuda uzman ilim adamlarından Kvenvolden’e göre denizlerde oluşan gaz hidratlarda depolanan gaz hacmi en düşük ihtimalle yaklaşık olarak 2100 katrilyon metreküptür. Bu değer tüm dünyada fosil kaynaklardan üretilen gaz hacminin yaklaşık 50 katıdır ve büyük miktardaki bu gaz, hidratlar içerisinde hapsedilmiş durumda olup, bu denli metan içeren gaz hidratlardaki organik karbon miktarı, dünyadaki tüm fosil kaynaklarda bulunan organik karbonun 2 katıdır.
Rusya’daki Messoyakha gaz hidrat alanından 1970 yılından beri 9,5 milyar metreküp gaz üretilmiştir. Benzer şekilde Çin, Güney Çin denizinde deneme üretimine 2015’ten beri başlamış bulunmaktadır. Bunların yanında Güney Kore ve Japonya 2023’ten itibaren üretime başlayacaklardır.
Ülkemize bakıldığında ise gaz hidratların Marmara’da, Akdeniz’de ve Karadeniz’de yüksek miktarda gaz hidrat oluşumu gözlenmiştir. Bu alanda çalışmalar yürütmek amacıyla, Devlet Planlama Teşkilatı desteği ile Dokuz Eylül Üniversitesi bünyesinde kurulmuş bulunan Jeofizik Sismik Laboratuvarı 2005’ten beri deniz tabanından alınan örnekler üzerinde çalışmalar yapmakta olup, Milli Gaz Hidrat projesinin ilk evresi başarıyla tamamlanmıştır. Karadeniz’de ortalama olarak 72 trilyon metreküp metanın, metan hidratlar içerisinde olduğu düşünülmektedir. Bunun 14 trilyon metreküpünün teknik olarak üretilebilir olduğu tespit edilmiştir. Doğu Akdeniz’de öngörülen miktar 553 trilyon metreküp olup, üretilebilir kısmı yaklaşık 98 trilyon metreküptür.
Dünyada gaz hidratlardan metan üretebilen ülke sayısı şimdilik sadece 4 ülkedir. Bunlar ABD, Rusya, Çin ve Japonya’dır. Güney Kore, Hindistan ve Türkiye kendi teknolojilerini geliştirmeye çalışan ülkeler grubundadır. Ülkemiz 3’ü hazır 1’i inşası bitmekte olan 4 derin sondaj gemisi ve 2 sismik araştırma gemisiyle dünyada en güçlü arama sistemine sahip ülkelerden biri haline gelmiştir. Elimizdeki gemilerin tamamı 10 bin metre derinliğin üzerinde delme yapabilmektedir. Mevcut gemilerimiz deniz tabanında gaz ve petrol ararken elde edilen numunelerden hangi derinlikte gaz hidrat var bilgisine de ulaşmakta, elde edilen örnekler Dokuz Eylül Üniversitesi laboratuvarlarına inceleme amaçlı gönderilerek gaz hidrat haritaları da çıkarılmaktadır.
Karadeniz ve Doğu Akdeniz’deki savaş ve tartışmaların altında yatan sebeplerden biri de bu bölgelerde bulunan petrol ve doğalgazın yanı sıra yüzyıllar yetecek boyutta potansiyel gaz hidrat yataklarının bulunmasıdır. Emperyalist ve sömürgeci güçler Karadeniz ve Doğu Akdeniz kıyılarında ya toprak elde etme ya da paravan olarak kullanabileceği uydu devlet oluşturma peşindedir. Maalesef bu bölgelerde “ölümün” adı “demokrasi” olmuştur.
Saygılarımla