50’li yılların sonlarında Türk Devrim Ocakları Eskişehir Şubesi Başkanı Yılmaz Büyükerşen bir gençlik tiyatrosunun oluşumunu başlatır. “Akademi Tiyatrosu” adı altında Turgut Özakman’ın “Duvarların Ötesi” adlı eserini sahneleyen gençler. Onu izleyen Özdemir Nutku’nun övgüleri karşısında daha da heveslenirler ve Başkan Yılmaz Büyükerşen ile Muhtar Özkaptan, Gürbüz Özgün, Ünhan Taner, Güngör Onal, Atalay Şener ve İnal Cem Aşkun’dan oluşan Türk Devrim Ocakları Yönetim Kurulu “TDO Oda Tiyatrosu”nu kurmak kararını verirler. Genç ekip bir düğün salonunu dönüşümlü bir sahne olarak kullanmaya başlarken, finansman sorunlarını çözmek içinse “Harpte ülke için dökülen, kaybedilen kan, sulhta da ülkenin aydınlanması ve kültürel kalkınması için niçin verilmesin?” diyerek, kan bankasına kanlarını satarak bu sorunlarını dünyada eşi benzeri görülmemiş bir şekilde çözerler ve tarihe “Kanla Kurulan Tiyatro” olarak geçerler. İlk oyunlarının galasında yaşanan tatsızlığa rağmen; ilerlemeye ve gelişmeye devam ederler. Tatil günlerinde de Eskişehir’in köylerine, turne düzenleyerek, köy meydanlarında da oyunlarını sergilemeye başlarlar. Ancak Yılmaz Büyükerşen ve arkadaşları yakında Akademiden mezun olacaktır ve ardından askere gitmeleri gerekmektedir. Bu durum da bin bir güçlükle oluşturulmuş tiyatro için bir tehlikeli durum açığa çıkarıyordur. Bunu engellemek için gençler Muhsin Ertuğrul ve Haldun Taner’in desteği ve dönemin Vali ve Belediye Başkanının onayı ile tiyatronun “Belediye Şehir Tiyatrosu”na dönüşümünü başlatırlar.
Zengin repertuarı ve kurulan çocuk tiyatrosu birimi ile halka hizmet veren canlı bir tiyatrosu vardır artık Eskişehir’in. O yıl Porsuk çayının taşmasıyla sezonun açılışı 27 Mart Dünya Tiyatrolar gününe ertelenir. Ancak talihsizlikle bununla kalmaz; 1966 yılında Elektrik İşletmesi binasının zemin katındaki tiyatroda çıkan bir yangın sonucu faaliyetler yavaşlar. Yapılan onarımlar sonucunda tiyatro sahnesini kaybederken, Eskişehir Belediye Meclisi bir salon kazanmıştır. Bu sorunlar Akademi Başkanı Prof. Dr. Yılmaz Büyülkerşen’i yıldırmaz. Yaptığı çalışmalarla Anadolu Üniversitesi›ne bir Devlet Konservatuarı kazandırırken Eskişehir‘e de şehir tiyatrolarını yeniden kazandırır. Bu kapsamda “Yaş Sebze ve Meyve Hali”nin metruk binası büyük bir değişimle içinde tiyatro sahnesi barındıran bir gençlik merkezine dönüşür. Burada kurulan sahne de İstanbul’da şimdi yerinde yeller esen Tepebaşı Tiyatrosu’na nostaljik bir gönderme ile Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin Tepebaşı Sahnesi olarak adlandırılır. Çünkü tiyatro binası Eskişehir’in Tepebaşı olarak anılan bölgesinde yer almaktaydı. 2000’li yılların başında tiyatronun oyuncu kadrosu, konservatuar mezunu genç oyuncularla kurulup hızla çalışmalara başlandı.
İlk Genel Sanat Yönetmeni görevini yıllar sonra Yine Engin Orbey üstlenir ve bu kez de ilk oyun Turgut Özakman’ın “Bir Şehnaz Oyun” adlı müzikli oyunudur. Bunun yanı sıra çocuk tiyatrosu birimi kurulup çalışmalara hız verildi. Tıpkı kırk yıl önce olduğu gibi… Şehir Tiyatroları›nın ilk sahnesi, restore edilerek gençlik merkezine dönüştürülen eski hal binası; Haller Gençlik Merkezi›nin içinde yer alan 202 kişilik koltuk kapasiteli “Tepebaşı Sahnesi” idi. 27 Mart 2001 tarihinde Turgut Özakman’ın yazıp, Ergin Orbey’in yönettiği “Bir Şehnaz Oyun” adlı eserle perdelerini açtı. Tiyatro dünyasının önde gelen isimlerinin katıldığı açılış gecesinde bir konuşma yapan Büyükerşen kırk yıl önce kanla başlattıkları bu savaşı barışla neticelendirmekten büyük mutluluk duyduklarını belirterek şöyle konuştu: ‘‘Hemen her defasında tekrarlanan bir söz vardır. O da, Atatürk’ün sanatsız kalan bir toplumun hayat damarlarından birinin koptuğu şeklindeki demeci. Ama nedense bu konuda kalıcı çalışmalar yapılmaz. Eskişehir kente turneye gelen tiyatrolarla zaman zaman oksijen alıyordu ama biz şimdi ona by-pass yaptık ve oksijen alacağı damarındaki tıkanıklığı giderdik. Eskişehir sevgilisine kavuşmuş oldu. Amacımız kısa sürede Şehir Tiyatroları’na bağlı yeni sahneleri açmaktır.’’
Daha sonra Atilla Sav, Dünya Tiyatrolar Günü için hazırladığı bildirisini sahneye çıkarak okudu. Böylece Türk Tiyatrosu bu yılki kutlamasını Eskişehir’de gerçekleştirmiş oldu. Konuşmaların ardından Turgut Özakman’ın Bir Şehnaz Oyun adlı eserini Ergin Orbey’in rejisiyle genç bir oyuncu kadrosu sahneledi. Oyuncuların heyecanı oldukça büyüktü. Çünkü hemen hemen bütün ustaları salonda kendilerini izliyordu. Sonuç ise mükemmeldi. O ustalar gencecik meslektaşlarını ayakta alkışlıyordu.
Eskişehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu Tepebaşı Sahnesi’nin açılışına aralarında Gencay Gürün, Gülriz Sururi, Engin Cezzar, Turhan Oflazoğlu, Nevra Serezli, Metin Serezli, Hakan Altıner, Göksel Kortay, Tuncer Cücenoğlu, Atilla Sav, Turgut Özakman, Dinçer Sümer, Bozkurt Kuruç ve Cem Davran gibi tiyatronun ünlü isimleri katıldı. 8 Nisan 2002 tarihinde Şehir Tiyatroları’nın İkinci Sahnesi olan, 178 kişilik koltuk kapasiteli “Turgut Özakman Sahnesi”, Neil Simon’un «İkinci Caddenin Mahkûmu» adlı oyunuyla açılışını yaptı. 30 Ekim 2004 tarihinde dünya tiyatro edebiyatının önemli eserlerinden «Vişne Bahçesi»yle « Sanat ve Kültür Sarayı»nın içinde yer alan 3. sahnesinin açılışını gerçekleştiren Şehir Tiyatroları, 567 kişilik salonuyla şehrin sosyal hayatındaki yerini pekiştirdi.
2005-2006 sezonunda Şehir Tiyatroları, bünyesinde kurduğu birimlerle farklı çalışmalara imza attı. Çocuk ve Gençlik Tiyatrosu Birimi 2006 yılında birincisi gerçekleştirilen Uluslararası Çocuk ve Gençlik Tiyatroları Festivalini düzenledi. Şehir Tiyatroları 28 Şubat 2009 tarihinde, 168 kişilik koltuk kapasitesi olan Ergin Orbey Sahnesi’ni ve 11 Şubat 2009 tarihinde ise Türkiye’nin ilk çocuk sahnesi olma özelliğini taşıyan 120 kişilik koltuk kapasiteli Çağdaş Cam Sanatları Müzesi Çocuk Sahnesi’ni Eskişehir seyircisinin hizmetine sundu. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları 27 Mart 2011 tarihinde açılan 175 kişilik koltuk kapasiteli Sultandere Sahnesi ile beraber 2014 senesinde tamamlanan ve tüm Türkiye’de ses getiren ‘Lüküs Hayat Müzikalini’ sahnelediği, 1200 kişi koltuk kapasiteli Atatürk Kültür Sanat ve Kongre Merkezi sahnesiyle 7 farklı sahnede kendi alanında pek çok rekora imza attı. Şehir Tiyatroları Anadolu turneleri düzenleyerek; Eskişehir dışında da yaşayan insanları da bu sanatla tanıştırdı. Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen’in Eskişehir’e kazandırdığı Şehir Tiyatroları 19 yılda 89 ödül kazandı. Sanatçı Başkan Büyükerşen’in öğrencileri ülkenin prestijli tiyatro ödüllerini toplarken; Eskişehir halkı onların birbirinden güzel oyunlarını seyretmenin büyük mutluluğu yaşıyor…