Aralık ayının 15-16-17 tarihlerinde Aspilsan öncülüğünde yapılan 6. Pil Çalıştayı’na katılma imkanı bulduk. Amacımız yeni teknolojileri ve gelişmelerini görmekti. İlk öğrendiğimiz şey milyonlarca dolara mal olmuş ve tamamlanmak üzere olan Avrupa’nın en büyük pil fabrikası oldu. Aspilsan tarafından Kayseri Organize Bölgesinde kurulan fabrika Li-NMC/Grafit pil hücreleri üretecek yani madeni pile dönüştürülecek. Daha sonra bu hücreler kullanıcıların isteğine göre batarya haline gelecek veya batarya üreticilerin hammaddesi, yarı mamul girdisi olacak.

Eskişehir’in Kırka İlçesinde bor madeni atıkları içerisinden elde edilen Lidyum, Kayseri’de önce pil, sonra batarya olacak, Gemlik’te TOGG’a takılacak. Böyle düşünürken, durumun çok daha ileri boyutta olduğunu çalıştayın ikinci gününde anladık. Çalıştaya katılan Temsa Otomotiv yetkilileri 2 model elektrikli otobüsün tasarımlarının tamamlandığını ve üretilen yüzlerce otobüsün Avrupa ve özellikle ABD’ye ihraç edildiğini ve 4 modelin çalışmalarına devam ettiklerini ve bunların AR-GE ve üretim geliştirme işlerinin kendi tesislerinde kendi mühendislerince yapıldığını anlattılar. Aynı şekilde çalıştaya katılan Anadolu ISUZU yetkilileri 2 elektrikli modelin tamamlandığını ve Fransa’ya elektrikli midibüslerin teslimatına başladıklarını söyledi. Avrupa’nın en güçlü otomotiv ülkelerinden birine kendi geliştirdiğimiz midibüsü satıyoruz veya üzerinde TEMSA yazan otobüsler Tesla’nın ülkesi Amerika’da öğrenci taşıyor.

Çalıştaya katılan Ford-Otosan yöneticileri yeni kurup devreye aldıkları batarya üretim tesislerinin sıfır hata sistemine uygun, tam otomasyonla çalışan bir üretim hattı olduğunu bildirdiler. Üretilen bataryalar e-transit hafif ticari araçlara takılıyor. Büyük kısmı ihraç ediliyor. Batarya üretim tesisinin tamamlamasıyla birlikle Ford Otosan Türkiye’nin ilk entegre elektrikli otomobil fabrikası haline gelmiş oluyor. Bir başka şirketimiz, Altınay Grup yaptığı yatırımlarla ister motosiklet, ister otobüs olsun istenilen özelliklerle batarya üretebiliyor. Kuzey Kıbrıs kökenli Günsel Otomotiv hem elektrikli otomobili tamamlamış, hem de otomobilde kullanılacak batarya tasarımlarını ve üretimini kendisi yaparak bağımsız bir sistemin sahibi olmuştur.

Anlayabildiğim kadarıyla, yeni nesil elektrikli otomobiller veya taşıtlarla ilgili altyapı yatırımlarını zamanında yapmışız. Ancak bu teknolojinin temeli Li- kökenli pil teknolojisidir. Bataryaların temeli olan pilleri yapamadığımız sürece bağımlı halden kurtulmamız mümkün değildir. Aspilsan, bu açığı kapatabilecek teknolojik yatırımı yaparak ülke olarak bir adım öne geçmemizi sağlamış oluyor.

Bataryaları akıllı hale getirecek, yazılımlar üzerinde çalışmalar devam etmekte olup ülkemizde bu yazılımları yapabilen küçük yazılım ve Ar-Ge firmalarının ciddi performans gösterdiklerini gördük. Ancak Lİ- temelli bataryaların en büyük problemlerinden birisi bataryaların geri dönüşümüdür. Çünkü Li elementi dünya üzerinde sınırlıdır. Geri dönüşümü yapılmadan Li- kökenli batarya temininin sürdürülebilir olması mümkün değildir. Bir başka problem, bataryaların üretim maliyetleridir. Günümüzde kilovat (kw) başına batarya maliyeti 115 ila 130 Amerikan Doları civarındadır. Seri üretimde oluşturulacak gelişmelerle bu rakamın daha aşağıya düşeceği tahmin edilmektedir. Kw başına maliyet 85 Dolar civarına geldiğinde elektrikli otomobil ile dizel otomobil maliyeti eşitlenecektir. Bu maliyet rakamlarına 2025 yılı ve sonrasında ulaşılabileceği öngörülmektedir. Elektrikli otomobillere asıl geçiş 2025 yılından itibaren katlanarak hızlanacaktır.  Petrol kökenli otomobillerin üretimlerinin durdurulması 2010 yılındaki projeksiyona göre 15 yıl öne çekilmiştir. Pil teknolojindeki gelişmeler, bu geçişin tahmin edilenlerin ötesinde hızlanacağını göstermektedir. Yeni beklenti 2030 yılında dünyada üretilen otomobillerin 5 milyondan fazlasının elektrikli olacağı yönündedir. Umudumuz ülkemizin bu yeni teknolojiden en fazla faydalanan ülkelerden biri olmasıdır. Saygılarımla…