Şu zamana kadar Eskişehir’de varlığı bilinmeyen ‘vaşak, su samuru, karaca, saz kedisi ve Yaban kedisinin’ ilk kez fotoğraflı kayıtlarını alan ve kendisini yaban hayatını araştırmaya adayan Emir Özay Haberes’in sorularını yanıtladı. Özay; “İnsanlar kurt ile çakalı, çakal ile tilkiyi, geyik ile karacayı vb birçok hayvanı birbirleriyle karıştırıyor. Vaşağı, saz kedisini, su samurunu hiç tanımıyorlar” dedi.
*Emir ÖZAY kimdir? Biraz kendinizi tanıtabilir misiniz?
Merhaba. 1990 Eskişehir doğumluyum. Çocukluktan beri belgeselci olmak isterdim. Ülkemizde bu sektör çok gelişmemiş olduğundan dolayı ilerleyen yaşlarda yaban hayatına en yakın olan bölümlerden birisi olan orman Mühendisi olmaya karar verdim. Daha sonra 2014 yılında Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Mühendisliği Bölümünü kazanarak Trabzon’da yüksek öğrenim hayatına başladım.
*Neden Orman Mühendisliği?
Orman mühendisliği bölümü çok geniş kapsamlı bir mühendislik dalıdır. Yerdeki topraktan ağaçtaki kuşa kadar bizim meslek dalımızın uğraşına girer. Öğrenim aşamasında bende kendimi Orman Fakültesinde alanımda yaban hayatı konusunda geliştirmeye karar verdim. Yaklaşık 5 yıl Trabzon’da kaldıktan sonra mezun olup iş için Konya’ya gittim. Konya’nın çeşitli ilçelerinde görev yaptım. Söylemeden edemem bunlardan en beğendiğim yerler ise Hadim ve Taşkent ilçeleriydi. 2 ilçenin de eşsiz bir doğası ve yaban hayatı var. Daha sonra Eskişehir’e geri döndüm. 2016 yılından beri Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Hayvanat Bahçesinde orman yüksek mühendisi olarak görevim yapıyorum.
*Hayvanat Bahçesinde ne gibi görevlerin var?
Burada Barınak Sorumluluğunun yanı sıra Yaban Hayatı Araştırma Geliştirme ve Koruma görevlerim var. Doğadan gelen yaralı veya yavru yabani hayvanların rehabilitasyon süreçlerinde görev alıyorum ve yaban hayatı için projeler üretiyorum. Onları tekrar doğaya kazandırmanın bana verdiği mutluluk tarif edilemez boyutlarda. Çünkü onlara ikinci bir şans daha veriyor olabilmek onlar için büyük bir önem taşımaktadır. Hayvanat Bahçesinde aynı zamanda bizlerin geleceği olan çocuklarımıza Doğa ve Yaban Hayatı ile ilgili eğitimler yapıyorum. Belirlediğim zamanlarda onları kuş gözlemlerine götürüyorum, doğaya adım attırıyorum ve hayvan sevgisi aşılıyorum. Ne de olsa ağaç yaş iken eğilirmiş. Onlara ne öğretirsek kârdır. Bildiğimiz kendimizle giderse hem bize hem dünyamıza zarardır.
*Eskişehir’de Yaban Hayatı ile ilgili neler yapıyorsun?
2015 yılında Yaban Hayatı üzerine Yüksek Lisans çalışmalarıma başladım. Çalışma alanımı memleketim olan Eskişehir olarak belirledim. Önce kendi şehrimi aydınlatmak gerektiğini düşündüm. Bu süreçte Eskişehir’de yaşayan büyük memeli yaban hayvanlarının tespitini gerçekleştirdim. Şu zamana kadar Eskişehir’de varlığı bilinmeyen vaşak, su samuru, karaca, saz kedisi ve yaban kedisinin ilk kez fotoğraflı kayıtlarını aldım. Onun haricinde 14 farklı büyük, orta ve küçük memeli yaban hayvanının daha kayıtlarını almış bulunmaktayım. Bunun haricinde kuş gözlemleri yaparak kayıtlar tutuyorum. Onların mevsimsel hareketlerini, türlerin nereleri tercih ettikleri ne zaman gelip ne zaman gittikleri gibi bilgileri kayıt altına alıp bilimsel çalışmalar için kullanıyorum. Su samurları ile ilgili 1 adet bilimsel makalem var. Onun haricinde büyük memeli yaban hayvanları ile ilgili yapmış olduğum çalışmaların sonucunda da bilimsel makaleleri yazmaya devam ediyorum. İşten arta kalan zamanlarımda Eskişehir’in muhteşem coğrafyasında kuş ve memeli fotoğrafları çekmek için arazi çalışmaları yapıyorum. Ülkemizde bugüne kadar görülen 485 kuş türünden 300 tanesinin gözlemini yapıp kaydını aldım. 2019 yılına kadar yapmış olduğum kuş gözlemleri ve araştırmalar sonucunda danışman hocamla birlikte hazırladığımız; “Göçmen kuşları etkileyen faktörler, balıkdamı yaban hayatı geliştirme sahası kuş türleri balıkdamı yaban hayatı geliştirme sahasındaki su samurlarının habitat ekolojisi ve ekolojik yaşam koşulları ile karakteristikleri’’ isimli 3 adet bilimsel makalem bulunmaktadır. Bunların araştırmacılara ve meraklılarına faydalı olmasını dilerim. 2019 yılının Mart ayında 45 fotoğraf ve 45 türden oluşan “Eskişehir’in kuşları’’ isimli kişisel fotoğraf sergimi açtım. Bu sergiyle beraber çekmiş olduğum kuş fotoğraflarını insanlarla buluşturup onların beğenisine sunmuş olmak benim için heyecan vericiydi. Fotoğraf sergilerimin devamını getirmeyi umuyorum. Yaban hayatı işine gönül verdikten sonra karşılaştığım bir takım olayların ardından insanların yaban hayvanlarımızı yeteri kadar tanımadıklarına kurt ile çakalı, çakal ile tilkiyi, geyik ile karacayı vb birçok hayvanı birbirleriyle karıştırdıkları vaşağı, saz kedisini, su samurunu hiç tanımadıklarını ve bu sebeplerden dolayı birçok istenmeyen, hayvan için kötü sonla biten karşılaşmaları dinledikten 2015 yılında sosyal medyadan İnstagram ve Facebook’ta ‘’Eskişehir Yaban Hayatı’’ isimli sayfayı açtım. Bu sayfada Eskişehir de çekmiş olduğum yaban hayvanlarının fotoğraf ve videolarını, isimleri ve tanıtıcı bilgileriyle yayınlayıp büyük kitlelere ulaşma şansına erişiyorum ve böylece yaban hayvanlarımızı tanıtmış oluyorum.
Kaya Titiz - Haberes
